Dạy cún các lệnh huấn luyện cơ bản

Đảo qua một vòng trên mạng mình thấy có rất nhiều trang cả tiếng Anh và tiếng Việt dạy các lệnh cơ bản cho cún, nếu muốn minh họa cụ thể thì có thể lên Youtube. Dưới đây mình cũng xin được viết về mười lệnh cơ bản mà chú cún nào cũng nên biết cho dù là lớn hay nhỏ.

1. Dạy cún biết tên mình

Trước hết bạn hãy chọn cho cún 1 cái tên mình yêu thích, nên chọn tên ngắn gồm 1 đến 2 từ chơi với cún hoặc khi cún ở gần bạn hãy gọi tên cún bằng một giọng rõ ràng và vui vẻ. Nếu cún nhìn bạn hoặc tiến đến gần bạn thì hãy thưởng cho cún. Lặp lại việc này nhiều lần cho đến khi cún có vẻ đã biết tên mình thì bạn có thể thử sang một phòng khác rồi gọi tên cún, nếu cún chạy lại thì lập tức khen và thưởng cho cún thật nhiều. Trong những tuần đầu tiên hãy thường xuyên nhắc tên cún khi bạn đi dạo cùng cún, cho cún ăn hay chơi cùng cún... và đừng quen khen thưởng hậu hĩnh khi cún phản ứng lại với tên của mình. Chẳng mấy chốc cún sẽ biết tên mình ngay thôi.

2. Dạy cún ngồi

Sau khi cún đã biết tên mình, bạn có thể tiến tới dạy cún thực hiện các lệnh cơ bản mà trong đó lệnh "ngồi" mà một lệnh đơn giản nhưng rất quan trọng. Dạy cún ngồi sẽ giúp cún trấn tĩnh khỏi sự quá khích của mình và dần dần hiểu rằng khi bạn đang bận thì cún nên ngồi và đợi.

Để dạy lệnh này, bạn hãy cầm thức ăn trên tay rồi đưa quá tầm đầu của cún, theo phản ứng tự nhiên, cún sẽ ngẩng đầu lên và ngồi xuống, lúc nào bạn hãy thưởng cho cún. Nếu cún vẫn chưa biết phải làm gì thì bạn có thể dùng 1 tay giữ cằm cún còn tay kia ấn nhẹ vào mông để cún ngồi xuống. Sau một vài lần cún đã quen thì bạn thêm khẩu lệnh vào trước khi giơ thức ăn lên cao, khi cún đặt mông xuống sàn thì khen thưởng. 

Hãy thường xuyên ra lệnh này cho cún trong hoạt động thường ngày. Ví dụ trước khi ra khỏi nhà, mình luôn bảo Luna ngồi xuống, mình móc dây vào cổ rồi mới cho đi. Hoặc khi đến giờ ăn thì mình bảo Luna ngồi xuống xong thì mới đặt bát thức ăn xuống cho ăn. Khi khách đến hoặc chủ về, Luna muốn phải ngồi xuống đợi mọi người cởi giày cất đồ xong thì mới được sự quan tâm của người đó... Điều này cũng giúp cún hiểu được mình là chủ, cún muốn có được điều gì đó từ mình thì phải làm gì đó cho mình trước. Phương pháp này có tên NILIF (Nothing in Life is Free)

3. Dạy cún đứng

Khi cún đang ngồi, bạn đưa thức ăn lên ngang tầm mắt cún, có thể dùng tay nâng nhẹ dưới phần bụng để cún hiểu phải đứng lên. Tương tự với lệnh trên, khi cún đã quen với hành động thì bạn bắt đầu thêm khẩu lệnh vào và nhớ khen thưởng thật nhiều khi cún làm đúng.

4. Dạy cún nằm

Khi cún đang ngồi, bạn đặt thức ăn xuống sàn, có thể dùng tay đẩy nhẹ cổ cún xuống thấp để cún hiểu là phải nằm xuống, chỉ khi cún nằm hẳn xuống đất thì bạn hãy thưởng cho cún. Tương tự với lệnh trên, khi cún đã quen với hành động thì bạn bắt đầu thêm khẩu lệnh vào và nhớ khen thưởng thật nhiều khi cún làm đúng.

5. Dạy cún bắt tay

Khi cún đang ngồi, bạn đưa 1 tay lên, có thể dùng tay kia đặt chân trước của cún vào tay mình, khi bạn đã nắm được chân của cún thì hãy thưởng cho cún. Tương tự với lệnh trên, khi cún đã quen với hành động thì bạn bắt đầu thêm khẩu lệnh vào và nhớ khen thưởng thật nhiều khi cún làm đúng. Sau này khi cún đã quen rồi thì ngay cả khi đang nằm cún cũng biết đưa chân trước ra cho bạn nắm. 

6. Dạy cún đến gần

Bạn nên dùng dây xích khi dạy lệnh này. Khi cún đang ngồi, bạn đứng cách cún 1 khoảng ngắn, đưa thức ăn ra trước để cún ngửi thấy và nói khẩu lệnh, có thể kéo dây 1 chút để cún chạy đến. Dần dần bạn tăng khoảng cách lên, không cần dùng dây xích nữa khi thực hiện lệnh này. Đây là một lệnh quan trọng nên bạn hãy thường xuyên sử dụng lệnh này trong hoạt động hàng ngày để cún thật nhớ.

7. Dạy cún ở yên một chỗ

Khi cún đang ngồi, bạn đưa bàn tay ra trước mặt cún kèm khẩu lệnh rồi bước lùi lại 1,2 bước, nếu cún vẫn ngồi yên tại chỗ thì bạn bước lại thưởng cho cún. Dần dần bạn sẽ tăng khoảng cách lên, thay vì dùng cả bàn tay thì chỉ cần dùng 1 ngón tay và tăng thời gian cún ngồi yên. Khi cún đã hoàn toàn quen với lệnh ở yên một chỗ thì bạn có thể thêm khẩu lệnh thả thì cún mới được rời khỏi chỗ đó. 

Mình áp dụng lệnh này vào hoạt động hàng ngày bằng cách mỗi khi chuẩn bị đưa Luna ra ngoài đi dạo, mình sẽ bảo Luna ngồi yên, mình bước ra ngoài trước rồi ra lệnh thả thì Luna mới được bước ra ngoài và tương tự khi mình quay trở vào nhà. Điều này cũng giúp Luna hiểu được mình có ưu thế trước Luna, mình là người đi đầu còn Luna chỉ theo sau theo như Alpha Dog Theory. 

8. Dạy cún đi về chuồng

Bạn đứng trước chuồng của cún rồi ném thức ăn vào trong chuồng cún để cún chạy vào nhặt. Ngay khi cún vào trong chuồng thì hãy khen cún thật nhiều. Tương tự với lệnh trên, khi cún đã quen với hành động thì bạn bắt đầu thêm khẩu lệnh vào và nhớ khen thưởng thật nhiều khi cún làm đúng. Dần dần bạn không cần ném thức ăn vào chuồng trước mà hô khẩu lệnh trước, sau khi cún đã chạy vào chuồng thì hãy thưởng cho cún. 

Với Luna thì mình thường dùng chuồng để cho ăn và cho đi ngủ nên mỗi khi mình bảo Đến giờ ăn/ Đến giờ ngủ rồi Về chuồng thì Luna sẽ tự động chạy vào chuồng. Dần dần mình thậm chí chẳng cần bảo về chuồng mà chỉ cần bảo đến giờ ăn/ ngủ rồi thì Luna đã chạy vào chuồng ngồi rất ngoan. Vì chó hoạt động theo thói quen nên có những khẩu lệnh được thực hiện nhiều lần nó sẽ tự động học được. Và tất nhiên khi mình đi vắng cần nhốt Luna vào chuồng thì chỉ cần mình bảo về chuồng thôi là Luna vẫn hiểu lệnh chứ không hề bị nhầm lẫn gì đâu. 

9. Dạy cún không nhặt

Lệnh này rất quan trọng để khi đi dạo ngoài đường cún không ăn các vật linh tinh ngoài đường. Khi cún đang ngồi, bạn đặt thức ăn hoặc đồ chơi trước mặt cún để cún nhìn thấy rồi đưa ra khẩu lệnh không nhặt. Nếu cún cúi xuống nhặt thì bạn dùng tay che vật đó lại, lặp lại khẩu lệnh rồi bỏ tay ra. Lặp lại đến khi bạn đưa ra khẩu lệnh mà cún không cúi nhặt thì khen thưởng cho cún. Lặp lại thường xuyên để cún không quên, nhất là khi đi dạo ngoài đường. Nếu khi đi dạo, bạn đưa ra lệnh mà cún đã lỡ dùng mồm nhặt thì bạn dừng lại, lấy vật đó ra khỏi mồm cún và nhắc lại khẩu lệnh một lần nữa, sau nhiều lần cún sẽ quen ngay thôi. 

10. Dạy cún thả một vật ra

Bạn đưa cún một đồ chơi yêu thích và nói Cầm lấy. Khi cún ngặm lấy đồ chơi thì bạn dùng tay kia cầm thức ăn đưa ra trước mũi cún và nói Thả ra, khi cún thả đồ chơi ra thì bạn hãy khen thưởng cho cún. 

Một số điều quan trọng khác là với cún còn bé hãy giới hạn thời gian huấn luyện khoảng 5-15p một lần rồi nghỉ, bạn có thể thực hiện nhiều lần trong ngày nếu muốn. Hãy giữ khẩu lệnh ngắn trong khoảng 1-2 từ thôi để cún dễ học, khi nói khẩu lệnh thì phải nói một cách to rõ. Cố gắng áp dụng khẩu lệnh vào các hoạt động thường nhật của cún bởi mục đích của việc huấn luyện cún là để làm cuộc sống của cả bạn và cún dễ thở hơn bởi hai bên có thể hiểu nhau tốt hơn mà.